Verloren in vertaling? Avonturen in een andere taal

Zelfs op 83-jarige leeftijd zijn er nog dingen te leren. Elke ochtend probeert Peter McMurdie Spaans in het schilderachtige stadje El Barco de Ávila, 200 kilometer ten westen van Madrid. "Het is een opwindende en zeer lonende ervaring", legt de voormalige BBC-ingenieur uit Londen uit. “Ik kan Spaans redelijk goed begrijpen en ik vind het heerlijk om vreemde talen te leren.” Zoals velen ontdekt hij dat het verwerven van een taal de sleutel is tot het ontdekken van een nieuwe cultuur.

McMurdie is een van de vrijwilligers die studenten helpt die deelnemen aan een taalonderdompelingsprogramma in deze stad aan de oevers van de rivier de Tormes, gedomineerd door het Sierra de Gredos-gebergte. De gewelven van de slanke romaanse kerk en de stenen arcades van het kleine maar charmante centrale plein vormen het decor voor mensen die de taal ontdekken. Susan Greenwood, een professor in bedrijfskunde uit Manchester, prees het verschil dat slechts een week kan maken: "Soms heb ik het gevoel dat ik in een parallelle wereld leef waarin een nieuwe gemengde identiteit wordt gecreëerd, een echte Europese persoonlijkheid."
Vaak is het leren van de taal nog maar het begin. Er wonen ongeveer 2.4 miljoen mensen uit andere EU-landen in Spanje, aangetrokken door het warme klimaat en de vriendelijke bevolking. Dankzij het vrije verkeer in de EU is het veel gemakkelijker geworden om in een ander land te wonen en te werken. Ze profiteren ook van de wederzijdse gezondheidszorgregelingen van de EU, waarbij de nationale gezondheidsdiensten de kosten van de behandeling bij elkaar terugvorderen, niet bij de patiënt. Degenen die besluiten met pensioen te gaan in Spanje, hebben nog steeds recht op het pensioen uit hun eigen land.

Simon Harding, een leraar die nu in de buurt van Malaga werkt, is een van de mensen die de overstap hebben gemaakt. Hij arriveerde in 1990 in Spanje, in een tijd dat het land begon te moderniseren dankzij EU-financiering. “Als afgestudeerd taalstudent was het altijd mijn doel om geïntegreerd te raken in de Spaanse samenleving: daarom ben ik naar Spanje gekomen om te leven. Ik ben er trots op dat ik niet alleen de taal ken, maar ook de geschiedenis, de geografie en de algemene cultuur van het land”, aldus de Brit.
Maar ook Spanjaarden maken gebruik van de mogelijkheden die de EU biedt. Spaanse studenten zijn de grootste begunstigden van het Erasmus-programma van de EU, waardoor meer dan drie miljoen studenten in een ander deel van de EU konden studeren.

Amelia Cerdan, uit Lille in Frankrijk, studeert journalistiek in Madrid als onderdeel van haar Erasmus. "Spanje is een zeer aantrekkelijke bestemming, niet alleen voor studenten", zei ze. Cerdan prees de kansen die Erasmus biedt: "Dit is zeker de mooiste ervaring van mijn leven, ik raad het iedereen aan. Ik voel me bevoorrecht dat ik deze kans krijg. Het is geweldig om mensen van overal in Europa te ontmoeten.”
Terwijl Spanje de eerste keuze is voor Erasmus-studenten, kiezen Spaanse studenten er meestal voor om in Italië, het VK, Duitsland en Frankrijk te studeren. Van 2014-2020 zal een uitgebreid Erasmus+ worden gefinancierd voor een bedrag van 14.7 miljard euro, waardoor nog eens vier miljoen jongeren tot 30 jaar kunnen studeren, een opleiding volgen, lesgeven en stage lopen.