#Terrorisme in de EU: terreuraanslagen, doden en arrestaties in 2019 

Ongeveer de helft van de terroristische aanslagen in de EU is etnisch-nationalistisch en separatistisch (57 in 2019, op één na alle in Noord-Ierland), terwijl de andere belangrijkste categorieën terroristen extreemrechts (6) en extreemlinks (26) zijn.

Het aantal slachtoffers van jihadistisch terrorisme is sinds de piek in 2015 verder gedaald en in 2019 was het aantal aanslagen dat door de autoriteiten van de lidstaten werd verijdeld, het dubbele van het aantal voltooide of mislukte aanslagen. Volgens Manuel Navarrette, het hoofd van het antiterrorismecentrum van Europol, is het dreigingsniveau echter nog steeds relatief hoog.

Navarette presenteerde het jaarverslag van Europol over terroristische trends aan de commissie burgerlijke vrijheden van het Parlement op 23 juni. Hij zei dat er dezelfde trend is van online gemeenschappen die aanzetten tot geweld in rechtse en jihadistische milieus: "Voor de jihadisten zijn terroristen heilige oorlogsmartelaren, voor rechtsextremisten zijn zij de heiligen van een rassenoorlog."

Minder terroristische aanslagen en minder slachtoffers van terrorisme

Bij drie voltooide jihadistische aanslagen in de EU vorig jaar in Utrecht, Parijs en Londen kwamen tien mensen om het leven, vergeleken met 13 doden bij zeven aanslagen in 2018.

Acht EU-landen kregen in 2019 te maken met terroristische aanslagen.

Twee keer zoveel verijdelde aanvallen als voltooide of mislukte aanvallen

In 2019 mislukten vier jihadistische aanslagen terwijl 14 incidenten werden verijdeld, vergeleken met één mislukte aanslag en 16 verijdelde aanslagen in 2018. In beide jaren is het aantal door de autoriteiten verijdelde complotten het dubbele van het aantal voltooide of mislukte aanslagen. Door jihadisten geïnspireerde aanvallen zijn meestal gericht op openbare plaatsen en politie- of legerofficieren.

De voltooide en mislukte jihadistische aanslagen werden meestal uitgevoerd met messen en vuurwapens. Alle complotten waarbij explosieven werden gebruikt, werden verstoord. De meerderheid van de daders handelde of was van plan om alleen te handelen.

In 2019 zijn 436 personen aangehouden op verdenking van misdrijven die verband houden met jihadistisch terrorisme. De arrestaties vonden plaats in 15 landen. Veruit de meeste in Frankrijk (202), tussen 32 en 56 in Spanje, Oostenrijk en Duitsland en tussen 18 en 27 arrestaties in Italië, Denemarken en Nederland. Dit cijfer is ook lager dan vorig jaar toen er in totaal 511 mensen werden gearresteerd.

De dreiging van geradicaliseerde gevangenen

Mensen in de gevangenis voor terroristische misdrijven en geradicaliseerden in de gevangenis vormen een bedreiging. In veel Europese landen komt binnenkort een aantal geradicaliseerde gevangenen vrij en dit zou de veiligheidsdreiging kunnen vergroten, waarschuwde Navarrette. In 2019 werd één mislukte aanslag, één verijdelde en één succesvolle aanslag gepleegd door geradicaliseerde gevangenen.

EU-samenwerking

Volgens het hoofd van het antiterrorismecentrum van Europol hebben versterkte samenwerking tussen EU-landen en het delen van informatie ertoe bijgedragen aanslagen te voorkomen of de impact ervan te beperken. “Door de informatie-uitwisseling, door de connecties die we hebben, slagen lidstaten erin om vroeg ter plaatse te zijn om de risico's te signaleren. Voor mij is het een goed teken dat dankzij de bestaande samenwerking twee derde van de aanslagen werd geïdentificeerd en verijdeld.”

Bekijk de EU-maatregelen ter bestrijding van terrorisme.

Geen systematisch gebruik van migratieroutes door terroristen

Sommigen maken zich zorgen over het risico van migranten die Europa proberen binnen te komen. Het rapport van Europol herhaalt dat er net als in voorgaande jaren geen tekenen zijn van systematisch gebruik van irreguliere migratie door terroristische organisaties. Bij meer dan 70% van de arrestaties die verband hielden met jihadistisch terrorisme, waarvoor het staatsburgerschap werd gemeld aan Europol, waren de personen onderdaan van het betreffende EU-land.